ၵႅၼ်

တႆး

သဵင်ဢွၵ်ႇ

• IPA^(key): /kɛn˨˦/

• သဵင်:

  (file)

• တူၼ်းၸၢပ်ႈလႅပ်ႈ: -ɛn

ႁိၵ်ႈ

ၵႅၼ် (kěn)

1. ၼႂ်းၵၢင်သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈ၊

   “ၵႅၼ်ၵၢင်” ။

2. လွၼ်ႉ(မႆႉ) ဢၼ်မီးၼႂ်းၵၢင်ပိူၼ်ႈ သုတ်းသုတ်း၊ တီႈ ဢၼ်ၵႅၼ်ႇသေပိူၼ်ႈ၊ ဢၼ်ပဵၼ်လွၼ်ႉမွၼ်း။

   “လွၼ်ႉၵႅၼ်မႆႉ” ။

ၵမ်ႉႁိၵ်ႈ

ၵႅၼ် (kěn) (ႁိၵ်ႈဝူၼ်ႉႁူႉ တၢင်းၵႅၼ်)

1. ဢမ်ႇသုၼ်ႇဢမ်ႇမၢၼ်၊ ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတေႃႇ ၵေႃႇသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမၢၼ်။ ၶၢႆသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢတ်ႇ သိုဝ်ႉသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။

   “မိူဝ်ႈဝႃး ၵႅၼ်ၼႃႇ ႁႃသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ” ။

2. ႁုင်ၶဝ်ႈ ဢမ်ႇသုၵ်းသေ မဵတ်ႉၶဝ်ႈၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈသုၵ်း သေတႃႉ ၼႂ်းၵၢင်မၼ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်ၵႅၼ် ပဵၼ်သၢၼ်ဝႆႉယူႇ။

သၢင်ႈ

ၵႅၼ် (kěn) (ႁိၵ်ႈဝူၼ်ႉႁူႉ လွင်ႈၵႅၼ်)

1. ႁွႆႈၽႅၼ်၊ ၶႅၼ်ႁွႆႈ။ (တႆးၼိူဝ်)

   “ၶဵၼ်းႁူဝ် ၵႅၼ်ဝႆႉ ၼိူဝ် တေႃမႆႉ” ။

2. ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တူၼ်ႈမႆႉတၢႆၵႂႃႇလွႆးလွႆးလႄႈ ၵႂႃႇမၵ်းၶႅၼ်ႇ ပိူၵ်ႇမၼ်း မွၵ်ႈသွင်သၢမ်ၼိဝ်ႉ ႁႂ်ႈႁွပ်ႈ လမ်းမႆႉၼၼ်ႉဝႆႉ။

   “ၸဝ်ႈႁႆႈ ၵႅၼ်တူၼ်ႈမႆႉ မႄႇၶႂၢၵ်ႈ ႁႆႈမၼ်းထႅင်ႈ” ။

3. ပတ်ႉၶႅပ်း၊ ၸွၵ်းၶႅပ်း။ ပိၼ်ႈတိၼ်ၵူၼ်ၶိုၼ်ႈ။

   “ၵႅၼ်တိၼ် ၵူၼ်သေ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉ” ။

4. ဢဝ်ၽႃႈ ၶဵၼ်းၵွၵ်းႁူဝ်။

ဢၢင်ႈဢိင်

• ပပ်ႉဢၽိထၢၼ်ႇတႆး၊ ၸဝ်ႈသုၶမ်း